Առանձնահատուկը կրթահամալիրում

Ստեղծողի մոբիլ դպրոց։
Ստեղծագործ անհատի կրթական պատվեր,  անհատի օժտվածության զարգացման հանրակրթական բաց համակարգ։
Հեղինակային կրթական ծրագիրը՝ ուսումնական օրացույցով, ուսումնական նախագծերով, անհատական թվային միջոցներով

ՀՀ ԿԳՆ «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր փորձարարական-հետազոտական միավորումը պետական ոչ առևտրային կազմակերպություն է, որը ստեղծել է ՀՀ կառավարությունը 1989թ., վերակազմակերպել 2003թ. (N 361­Ն որոշում)։ Կրթահամալիրի կանոնադրությամբ (պետական գրանցման վկայական N03Ա059272, փոփոխությունները՝ 2017թ.) որոշված են նրա գործունեության նպատակը և առարկան։ Կրթահամալիրում պետական պատվերով մշակվում, կազմակերպվում, տարածվում են հեղինակային (պետական այլընտրանքային) նախադպրոցական, տարրական, հիմնական, միջնակարգ կրթական ծրագրեր, նախնական (արհեստագործական), միջին մասնագիտական փորձնական,  լրացուցիչ հեղինակային կրթական ծրագրեր։

Սովորողների ընտրությամբ և լրացուցիչ կրթության դասընթացները, ակումբները կազմակերպվում են կրթահամալիրի ուսումնական կենտրոններում, լաբորատորիաներում, արվեստանոցներում, արհեստանոցներում, այդ թվում՝ նաև ուսումնաարտադրական։

Սահմանված կարգով՝ 5 տարեկանների ուսուցման ծրագրի սովորողը 6 տարեկանում շարունակում է ուսումնառության երկրորդ տարվա ծրագրով կամ սկսում է ուսումնառությունը 6 տարեկանների ծրագրով։

1. Ուսումնական հաստատությունները
   • Դպրոց-պարտեզներ՝ 2-4 տարեկանների, 5 տարեկանների խմբեր, 1-3-րդ, 4-5-րդ դասարաններ։
   • Միջին դպրոց՝ 6-8-րդ դասարաններ։
   • Ավագ դպրոց՝ 9-րդ դասարաններ, 10-12-րդ դասարաններ։
   • Քոլեջ՝ նախնական (արհեստագործական) մասնագիտական, միջին մասնագիտական ծրագրերի խմբեր, 2-5 տարեկանների խմբեր,
     4-12-րդ դասարանցիների ընտրությամբ արհեստների ուսուցում։
     Սովորողների ընտրությամբ և լրացուցիչ կրթության դասընթացները, ակումբները կազմակերպվում են կրթահամալիրի ուսումնական կենտրոններում, լաբորատորիաներում, արվեստանոցներում, արհեստանոցներում, այդ թվում՝ նաև ուսումնաարտադրական։
2. Հանրակրթական ծրագրերը
   • 2-5 տարեկանների
   • 5 տարեկանների ուսուցման
   • 1-3-րդ դասարաններ
   • 4-5-րդ դասարաններ
   • 6-8-րդ դասարաններ
   • 9-րդ դասարան
   • 10-12-րդ դասարաններ
3. Հեղինակային կրթական ծրագրերի ուսումնական պլաններ
   • Ուսումնական տարին կազմված է 4 շրջանից։ 2-րդ և 4-րդ շրջանները նախագծային ուսուցման, ճամբարային կազմակերպման շրջաններ են։
   • Ուսումնական պլանների հիման վրա կազմվում են սովորողների անհատական ուսումնական պլանները։ Սովորողները ընտրում են նախասիրությունների զարգացման դասընթացներ`
     • 1-3-րդ դասարանում՝ «Երաժշտական գործունեություն», «Կերպարվեստ», «Մարմնամարզություն», «Մաթեմատիկա բանավոր,
     • 4-5-րդ դասարանում՝ մաթեմատիկոսի, հայրենագետի, մարզիկի, բուսաբան-կենդանաբանի, պարտիզպանի, այգեգործի, դիզայների, քանդակագործի, թատերական գործունեություն, բնագիտական-տեխնիկական ստեղծագործություն, կինո-ֆոտոգործ, երաժշտություն (սոլֆեջիո, երաժշտական կոմպոզիցիա,
     • 6-9-րդ դասարանում՝ առարկայական նախագծեր` քերականության, մաթեմատիկական, բնագիտական (ֆիզիկոսի, քիմիկոսի, կենսաբանի, աստղագետի), ինժեներական-տեխնիկական, կինո-ֆոտոյի, օտար լեզվի (գերմաներեն, վրացերեն, պարսկերեն, թուրքերեն, ֆրանսերեն, անգլերեն, ռուսերեն, հունարեն, իսպաներեն, իտալերեն)-թարգմանչության, կենդանիների և բույսերի խնամքի, վայրի բույսերի հավաքման-մշակման, կերպարվեստի-դիզայնի-մոդելավորման-քանդակի, ոսկերչի, պատմաբան-հնագետ-ազգագրագետի, երգչախմբային, մարզական, արհեստավորի (այդ թվում՝ նաև բրուտի, պարտիզպանի, այգեգործի, խոհարարության, կարուձևի, գորգագործության-ասեղնագործության) գործունեություն,
     • 10-12-րդ դասարանում՝ անգլերեն, գերմաներեն, թուրքերեն, իսպաներեն, ռուսերեն, վրացերեն, ֆրանսերեն, պարսկերեն, հայոց լեզվի քերականություն, աշխարհագրություն, կենսաբանություն, ընդհանուր պատմություն, հայոց պատմություն, քիմիա, ֆիզիկա, գծանկար, գունանկար, կոմպոզիցիա, գծագրություն-նախագծում, քանդակ, դերասանի վարպետություն-բեմական խոսք, համակարգչային գրաֆիկական ծրագրեր, մուլտիպլիկացիա, մոնտաժ, լուսանկարչություն, օպերատորական գործ, ռեժիսուրա և բեմական գործ, սոլֆեջիո, կերպարվեստ և դիզայն, խեցեգործություն, ոսկերչություն, կար և մոդելավորում, գործվածք-գորգ-կարպետագործություն, հասարակական սնունդ, համակարգիչների շահագործում, վարսավիրություն և դիմահարդարում, հրատարակչական գործ, պարտեզապուրակային գործ, այգեգործություն, ատաղձագործություն, երկրագործություն։
   • 6-12-րդ դասարաններում ֆիզկուլտուրան սովորողների ընտրությամբ մարզական ակումբ է՝ նետաձգության, սուսերամարտի, մարմնամարզության, ֆուտբոլի, բասկետբոլի, վոլեյբոլի, ձեռքի գնդակի, սեղանի թենիսի, հեծանվավարության, հրաձգության։
   • 6-9-րդ դասարանում ուսուցանվող մի օտար լեզու ռուսերենն է։ Երկրորդ օտար լեզուն սովորողն ընտրում է առաջարկվող ցանկից՝ անգլերեն, ֆրանսերեն, իտալերեն, իսպաներեն, գերմաներեն, վրացերեն, թուրքերեն, պարսկերեն։
   • 10-12-րդ դասարանում սովորողն ընտրում է օտար լեզուն (լեզուները)՝ անգլերեն, ֆրանսերեն, իտալերեն, իսպաներեն, գերմաներեն, ռուսերեն, վրացերեն, թուրքերեն, պարսկերեն։
   • 10-12-րդ դասարանում սովորողն ընտրում է դասընթացը վարող ուսուցչին։
   • 6-12-րդ դասարանում նախասիրությունների զարգացման ակումբի ընտրություն առաջարկվող ցանկից, նոր ակումբ ձևավորելու հնարավորություն։
   • Ուսումնական պլանով որոշված են նաև՝
     • համադպրոցական (ընդհանուր) պարապմունքները,
     • ինքնասպասարկման, շրջապատի, նյութական միջավայրի բարելավման, ուսումնական-հասարակական (քաղաքացիական կրթության) նախագծերը։
   • Ուսուցումը կազմակերպվում է ուսումնական պարապմունքների տարբեր տեսակներով, ուսումնական նախագծերով։
     Սահմանված կարգով իրականացվող ուսումնական ճամփորդությունները դասընթացների, ակումբային գործունեության, ընտրությամբ գործունեության, ուսումնական նախագծի բաղկացուցիչն են:
   • Ուսուցումը կազմակերպվում է ուսուցողական թվային միջոցներով: Դասավանդողը և սովորողը դպրոց են գալիս սահմանված տեխնիկական պայմաններին բավարարող անհատական նեթբուք-նոթբուքով կամ պլանշետով, տանն ունեն համացանց: Կրթահամալիրի ամբողջ տարածքում՝ մասնաշենքերի ներսում, դրսում, անընդհատ հասանելի համացանց կա։
   • Սովորողն ունի ուսումնական բլոգ, որում սահմանված կարգով արտացոլվում է նրա ուսումնական գործունեությունը։ Անձնական ուսումնական բլոգի (կայքի) սահմանված կարգով վարումը սովորողի և դասավանդողի պարտադիր ուսումնական աշխատանք է:
   • Սովորողների կարողություններին և պահանջմունքներին համապատասխան` կրթական ծրագիրն իրականացվում է նաև հեռավար, տնային ձևերով։
   • Կիրառվում են գնահատման տարբեր ձևեր
   • 1-3-րդ դասարաններում՝ առանց գնահատանիշի, սահմանված կարգով լրացվող բնութագրով։
   • 4-12-րդ դասարանում՝ սովորողի ուսումնական գործունեության հրապարակված արդյունքներով (ուսումնական բլոգ, ցուցադրություն, համերգ, ֆլեշմոբների, ծեսերի-տոների, ստուգատեսների, ճամբարների, ճամփորդությունների մասնակցություն)։
   • 4-րդ դասարանում՝ ուսումնական գործունեության արդյունքների ուսումնասիրություն-ստուգատես՝ ՀՀ ԿԳՄՍՆ սահմանած ստուգումներ, մարզական՝ լողի, հեծանվավարության, մարմնամարզական, վազքի, բլոգային գործունեության, տեխնոլոգիական, մեդիատեխնոլոգիական, բնագիտական, հայրենագիտական գործունեության ցուցանիշներ։
   • Դասարանից դասարան սովորողները փոխադրվում են հեղինակային կրթական ծրագրով սահմանված կարգով՝ առանց կրկնելու դասարանը։ Ուսումնառության պայմանագրով որոշված պարտականությունները չկատարող սովորողի հետ պայմանագիրը լուծվում է դպրոցի կողմից։
4. Ուսումնական պլանի կազմակերպում

• Դասացուցակ՝ անհատական ուսումնական պլանի հիման վրա։
• Դասարանների, ուսումնական խմբերի փոփոխություն ուսումնական օրվա մեջ։
• Ուսուցման կազմակերպման մեջ կարող են համակցվել կազմակերպման բոլոր ձևերը՝ առկա, հեռավար, առցանց, ընտանեկան, ինքնակրթության։
• Տարատարիք նախագծեր։
• Տարբեր դպրոցների սովորողներից կազմված նախագծային խումբ։
• Ուսումնական օրվա մեջ կրթահամալիրի տարբեր մասնաշենքերում պարապմունքներ։
• Արտագնա պարապմունքներ։

5. Հեղինակային կրթական ծրագրի մանկավարժական աշխատող

• կրթահամալիրում ՀՀ ԿԳՄՍՆ պատվերով իրականացվող հեղինակային կրթական ծրագրի ստեղծողը՝ մշակողը, կազմակերպողը, տարածողը (հետազոտող, թարգմանող, խմբագիր, բլոգավար, մենթոր, վերապատրաստող դասավանդող).
• հեղինակային կրթական ծրագրի ուսումնական օրացույցով որոշված նախագծերի, ուսումնական ճամբարների, ստեղծագործական հավաքների հեղինակ-կազմակերպիչ.
• հեղինակային կրթական ծրագրերի ուսումնական պլաններով որոշված՝ սովորողների ընտրությամբ այնպիսի գործունեություն, ակումբ, դասընթաց ծրագրող-վարողներ, որոնց համար մանկավարժական բուհերը մասնագետներ չեն պատրաստում.
• 6-րդ դասարանից սկսած՝ սովորողների ընտրությամբ մարզական ակումբների ղեկավարներ, այդ թվում՝ նետաձգության, սուսերամարտի, ձիավարության, հրաձգության, հեծանվավարության մարզիչներ՝ մարզական ֆեդերացիաների երաշխավորությամբ.
• կրթահամալիրում իրականացվող միջին մասնագիտական և նախնական մասնագիտական (արհեստագործական) կրթական ծրագրով դասախոսներ, ուսվարպետներ,
• նախագծերի ղեկավարներ։
  Հեղինակային կրթական ծրագրով մշակված է կրթահամալիրի մանկավարժական աշխատողի ընտրության բաց համակարգ։